ჟანგბადი სიცოცხლისათვის აუცილებელი აირია. ჰაერის ერთ-ერთი კონპონენტს, რომელსაც ვსუნთქავთ, ჟანგბადი ეწოდება. ფილტვების ქრონიკული დაავადებების მქონე ადამიანებს შესაძლოა დამატებითი ჟანგბადი დასჭირდეთ (ჟანგბადის კონცენტრატორიდან) მათი ორგანიზმის ოპტიმალური ფუნქციონირებისთვის.

მიუხედავად იმისა, რომ ჟანგბადის თერაპია მეტად გავრცელებულია საავადმყოფოში, მისი გამოყენება შესაძლებელია სახლშიც (ჟანგბადის კონცენტრატორი). არსებობს რამდენიმე მოწყობილობა, რომელიც გამოიყენება სახლში ჟანგბადის მიწოდებისთვის. თქვენი ჯანდაცვის პროვაიდერი დაგეხმარებათ აირჩიოთ მოწყობილობა, რომელიც საუკეთესოდ მუშაობს თქვენთვის. ჟანგბადი ჩვეულებრივ მიეწოდება ცხვირს (ჟანგბადის კანულა) ან სახის ნიღაბს. ჟანგბადის აღჭურვილობა შეიძლება მიმაგრდეს სხვა სამედიცინო აღჭურვილობასთან, როგორიცაა CPAP აპარატები და ვენტილატორები.

დაავადებები, როგორიცაა: ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება (ფქოდ), ძილის აპნოე, ბრონქიტი, COVID-19, აზბესტოზი, ასთმა, ფილტვის აბსცესი, ფილტვის კიბო, პნევმონია, ფილტვის ფიბროზი ან ცისტური ფიბროზი – ამ დაავადებებს შეუძლიათ ფილტვების დაზიანება და ჟანგბადის სისხლში გადატანის შეფერხება.

ჯანმრთელ ფილტვებში ჟანგბადი ყოველ ჩასუნთქვაზე აღწევს ალვეოლებამდე (პატარა ჰაერის შემცველი ტომრები ფილტვებში).

ეს ტომრები სისხლძარღვების ქსელითაა გარშემორტყმული, რომლებსაც კაპილარები ეწოდებათ. ამ პატარა სივრცეში ორი მნიშვნელოვანი მოვლენა ხდება:

1) სისხლის წითელი უჯრედები ღებულობენ ჟანგბადს.

2) სისხლის წითელი უჯრედები აცილებენ ნახშირორჟანგს, რომელიც უკან ფილტვებში გადაიტანეს სხეულის ქსოვილებიდან და კუნთებიდან. თუ ეს პროცესი დარღვეულია ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადების (ფქოდ), ძილის აპნოეს, ბრონქიტის, COVID-19-ს, აზბესტოზის, ასთმის, ფილტვის აბსცესის, ფილტვის კიბოს, პნევმონიის, ფილტვის ფიბროზის ან ცისტური ფიბროზის გამო, ფილტვებს შესაძლოა დახმარება დასჭირდეთ ორგანიზმში საკმარისი ჟანგბადის უზრუნველსაყოფად და ამ შემთხვევაში საჭირო ხდება ჟანგბადით მკურნალობა.

ჟანგბადის თერაპია სამედიცინო მკურნალობის სახეობაა, რომელიც ჯანდაცვის პროვაიდერის მიერ ინიშნება. იგი შეიძლება მოხსენიებული იყოს როგორც „დამატებითი ჟანგბადით მკურნალობა“, რაც იმას ნიშნავს, რომ ორგანიზმს დამატებითი ჟანგბადი მიეწოდება, იმ შემთხვევაში, თუ არსებული ჟანგბადი კონკრეტული პირისთვის საკმარისი არ არის. საჭიროების შემთხვევაში ეს მკურნალობა მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადების (ფქოდ), ძილის აპნოეს, ბრონქიტის, COVID-19-ს, აზბესტოზის, ასთმის, ფილტვის აბსცესის, ფილტვის კიბოს, პნევმონიის, ფილტვის ფიბროზის ან ცისტური ფიბროზის მართვაში.

ჟანგბადის დანამატის მოძიება თქვენთვის შესაძლოა დამაბნეველი და გამაღიზიანებელი პროცესი იყოს. თქვენ შეიძლება იგრძნოთ, რომ ხალხი გიყურებთ, როგორც „უნარშეზღუდულს“. შეიძლება ფიქრობთ, რომ ჟანგბადის ავზთან დაკავშირება რთული იქნება. შეიძლება იფიქროთ, რომ ეს შეცვლის თქვენს ყველა გეგმას.

თუკი ასე ფიქრობთ, გაიხსენეთ, რომ ოქსიგენოთერაპია დაგეხმარებათ დაღლილობის მოხსნაში და თავს უფრო ჯანსაღად იგრძნობთ. მეტის გაკეთება შეგეძლებათ, ვიდრე აქამდე და ის შეიძლება სიცოცხლის გახანგრძლივებაშიც დაგეხმაროთ! საჭიროების შემთხვევაში, მიიღეთ დამატებითი ჟანგბადის თერაპია, როგორც მნიშვნელოვანი კომპონენტი ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადების (ფქოდ), ძილის აპნოეს, ბრონქიტის, COVID-19-ს, აზბესტოზის, ასთმის, ფილტვის აბსცესის, ფილტვის კიბოს, პნევმონიის, ფილტვის ფიბროზის ან ცისტური ფიბროზის მართვაში.

რა ხდება, როდესაც ჟანგბადის დონე დაქვეითებული მაქვს?

როდესაც სისხლში ჟანგბადის დონე დაბალია, ამ მდგომარეობას ჰიპოქსემია ეწოდება. ჟანგბადის დაბალი დონე სხეულის მრავალ ნაწილზე ახდენს გავლენას.

ჟანგბადის დაბალმა დონემ სისხლში შეიძლება გამოიწვიოს:

  • ფილტვების მილების დაპატარავება. ამან შეიძლება გამოიწვიოს გულისცემის გაძლიერება. დროთა განმავლობაში ეს ძაბავს გულს და შედეგად ის შეიძლება გადიდდეს და დასუსტდეს.
  • ორგანიზმს მეტი სისხლის წითელი უჯრედების წარმოება მოუწევს. სისხლის წითელი უჯრედები ატარებენ ჟანგბადს სხეულში. მეტი სისხლის წითელი უჯრედის შექმნით, სხეული ცდილობს მეტი ჟანგბადის მიღებას. ზოგიერთ ადამიანში ამან შეიძლება გამოიწვიოს სისხლის შედედება, თავის ტკივილი და მაღალი წნევა.
  • ტვინისთვის დაზიანება. ადამიანმა შეიძლება აღმოაჩინოს, რომ ყურადღების უნარი დაუქვეითდა. მათ შეიძლება ჰქონდეთ მეხსიერების და მეტყველების პრობლემები და უჭირდეთ ამოცანების ამოხსნა ან უფრო რთული დავალებების შესრულება.
  • ვარჯიშის პრობლემები. ფიზიკური აქტივობის უნარი შეიძლება შემცირდეს, რადგან ფეხებისა და მკლავების კუნთები შეიძლება დასუსტდეს.
  • პრობლემები ყოველდღიური დავალებების შესრულებისას. სისხლში ჟანგბადის ძალიან დაბალმა დონემ შეიძლება გამოიწვიოს დაბნეულობა, კომა და სიკვდილიც კი.

 

რა სახის ტესტები ტარდება სხეულში ჟანგბადის დონის განსაზღვრისთვის?

გაზები არტერიულ სისხლში

ეს ყველაზე ზუსტი ტესტია. სისხლის აღება ჩვეულებრივ მაჯის არტერიიდან ხდება. არტერიებში ფილტვების მიერ ჟანგბადით გამდიდრებული სისხლი მიედინება, რომელსაც გული ორგანიზმში გადმოტუმბავს. ეს კვლევა სისხლში ჟანგბადის დონეს ამოწმებს და ასევე იმას, თუ როგორ ახერხებს სისხლი ნახშირორჟანგისაგან გათავისუფლებას.

პულსოქსიმეტრია

ეს კვლევა ნაკლებად ზუსტია, მაგრამ სწრაფი და უმტკივნეულო. სისხლის ნიმუშის აღება არ არის საჭირო, მხოლოდ მცირე მოწყობილობა მაგრდება თითზე. ეს მოწყობილობა სინათლეს გამოყოფს, რომლის სხივები თქვენს სისხლში გაივლის და გვაცნობებს ჟანგბადით გაჯერების დონეს.

პულსოქსიმეტრიას ვერ გაზომავს თქვენს რეალურ სისხლში ჟანგბადს, ნახშირორჟანგის დონეს ან სხვა ელემენტებს, თუმცა ის ადვილი გამოსაყენებელია და სწრაფ შედეგებს იძლევა, რომლის ინტერპრეტირება მხოლოდ სპეციალისტის მიერ უნდა მოხდეს.

სიარულის ტესტი

ეს ტესტი მოიცავს პულსოქსიმეტრით სიარულს, თუ ტესტის განმავლობაში ჟანგბადი გარკვეულ მონაცემზე დაბლა ეცემა, ეს შეიძლება მიუთითებდეს, რომ ჟანგბადით მკურნალობა გესაჭიროებათ.

ამ ტესტის შედეგები ყოველთვის უნდა აკმაყოფილებდეს გარკვეულ კრიტერიუმებს, რათა Medicare-მა ან თქვენი ჯანმრთელობის მზღვეველმა ჟანგბადის საფასური აგინაზღაურონ. იხილეთ ქვემოთ.